• Хаан үг
  • Таны үг
  • Нийтлэл
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS
Grand News

,

  • Эхлэл
  • Нийгэм
  • Улс төр
  • Соёл урлаг
  • Спорт
  • Нийслэл
  • Орон нутаг
  • Шар мэдээ
  • Экспо
  • Хаан түшээ

Бурхан халдун хайрхан

2017 оны 01-р сарын 24 өдөр

Миний эх орон

Бурхан Халдун нь Монгол улсын Хэнтий аймагт байх Хэнтийн нуруунд багтах уул юм. Чингис хааны төрсөн нутаг бөгөөд түүний булш байдаг гэсэн домогтой, монголчуудын эрхэмлэн шүтдэг уул юм. Монголчууд тус хайрханыг "Хадун хайрхан" гэж нэрийддэг байсан бол сүүлд Буддын шашны нөлөөгүүр Бурхан гэдэг нэршил нэмэгдэж "Бурхан Халдун" болсон бөгөөд Буддын шашины нөлөөнөөс өмнө Монголчууд "бурхан" гэдэг үг хэллэг хэрэглэдэггүй байсантай маргахгүй бизээ.

Бурхан халдун уул нь ар өврөөрөө битүү модоор хучигдсан, зөвхөн орой хавьдаа сийрэг модтой, тайгын тачир ургамалтай уул юм. Бурхан халдун ууланд дээд дунд доод хэмээх гурван овоо байдаг. Доод овоо нь уулын бэлд, дунд овоо нь уулын дунд хавьцаа байдаг. Уулын орой нь цэлийсэн том талбайтай. Талбайн дунд бараг хүний гараар хийсэн гэмээр хөмөрсөн тэвш мэт тавцан байдаг. Арван давхар барилгаас ч өндөр энэ уулан дээрх шовгор нь дээд овоо юм. Бэлд байх бага овооноос дунд овоо хүртэл гайгүй сайн мориор хоёр цаг орчим зүтгүүлж хүрдэг.

Дунд овооны тэнд метр орчмын голчтой том хүрэл тогоо бий. Уулын орой дахь их овооны тэндээс доош явахад энгэр талын зуйвандуу хавцалд тунгалаг сайхан нуур бий. ШУА-ийн газар зүйн хүрээлэнгийн эрдэм шинжилгээний ажилтан Базаргүр нэгэн шинэ санаа дэвшүүлсэн бөгөөд тэрбээр “Тэмүжин Бүрги эрэг гэдэг газар нутаглаж байхад тайчууд дайлан ирж Тэмүжин Бүрги эргээс 24 километрт орших Мөнхжаргалан уулын зүг өдөртөө зугтаасан. Энэ ууланд тэр олон жил амьдарсан. Тийм учраас энэ уул бол жинхэнэ төрийн тахилгатай Бурхан Халдун уул байх ёстой” хэмээн үзэж байна. Түүхийн урт замын эхэнд Хан хэнтий уулыг нийтэд нь Бурхан халдун гэж нэрлэж байжээ. Мөн Хэнтийн нуруунд Бурхан халдун гэсэн нэртэй 13 газар байдаг ажээ. Үүн дотроос хамгийн өндөр оргил нь Бурхан халдун нэртэйгээ үлдсэн гэнэ. Гэвч энэ бол төрийн тахилгат уул биш юм. Харин Чингис хаан дайлаар мордохдоо Мөнхжаргаланг тахиж аргаддаг байсан гэж мэдэгдэж байна.

Бурхан халдун нь Монгол хүний зүрх сэтгэл сүсэг бишрэлд гүн шингэсэн газар билээ. 1818 оноос албан ёсоор тахилга үйлддэг болсон. 1992 онд 12,000 км² талбайг Хан Хэнтийн тусгай хамгаалалттай бүс хэмээн тогтоож, төрийн хамгаалалтанд авсан. 1995 онд ерөнхийлөгчийн зарлигаар Бурхан Халдун уулыг төрийн тахилгат уул болгосон юм.

Tweet

Санал хүсэлт

Нэр*

Сэтгэгдэл*

Шинэ мэдээ
Хөнгөлөлттэй эмийн жагсаалтыг шинэчлэн баталлаа

Хөнгөлөлттэй эмийн жагсаалтыг шинэчлэн баталлаа

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Картгүйгээр түлш борлуулалт хийхгүй

Картгүйгээр түлш борлуулалт хийхгүй

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Дүрслэх урлагийн шилдэг бүтээлүүд шалгарлаа

Дүрслэх урлагийн шилдэг бүтээлүүд шалгарлаа

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Саарал төр

Саарал төр

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

"Саарал жагсаалт"-ын үр нөлөө

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Төрийн банк шинэ үйлчилгээ санал болгож байна

Төрийн банк шинэ үйлчилгээ санал болгож байна

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Залуучуудын хувьсгал

Залуучуудын хувьсгал

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

"Голомт банк" уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг амлалтад нэгдлээ

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

“The Hu

“The Hu" хамтлагийг “Grammy Awards”-ын тайзнаа дуулуулах давалгааг ...

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Бат-Энэрэлийн эмээ: Манай хүүгийн ээж их зөөлөн, цайлган хүн байдаг юм

Бат-Энэрэлийн эмээ: Манай хүүгийн ээж их зөөлөн, цайлган хүн байдаг юм

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Samsung Galaxy Note 10|10+ утас худалдаанд гарлаа

Samsung Galaxy Note 10|10+ утас худалдаанд гарлаа

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Монголын тамирчид

Монголын тамирчид "Мизуно" брэндийн хувцсаар гоёно

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Аз жаргал гэхээс илүү, материаллаг зүйлд анхаарлаа хандуулдаг болжээ

Аз жаргал гэхээс илүү, материаллаг зүйлд анхаарлаа хандуулдаг болжээ

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Эрчүүдэд зориулсан зөв хувцаслах зөвлөмжүүд

Эрчүүдэд зориулсан зөв хувцаслах зөвлөмжүүд

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Ч.Уранхобоо: Хүнд найз нөхөд, эд баялаг байх ёстой хэдий ч хамгийн сүүлд үлддэг ганц зүйл бол хань ижил

Ч.Уранхобоо: Хүнд найз нөхөд, эд баялаг байх ёстой хэдий ч хамгийн ...

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

 Амны хөндийн үнэрийг арилгах аргууд

Амны хөндийн үнэрийг арилгах аргууд

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Нялх хүүхэдтэй ээжүүдийн ядаргааг тайлах аргууд

Нялх хүүхэдтэй ээжүүдийн ядаргааг тайлах аргууд

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

 Нүүрний нүхжилт таны санааг зовоож байна уу

Нүүрний нүхжилт таны санааг зовоож байна уу

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Вьетнамаас илүү Монгол засвар

Вьетнамаас илүү Монгол засвар

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

БНСУ-ын визний хариу гарах хугацааг багасгахаар болжээ

БНСУ-ын визний хариу гарах хугацааг багасгахаар болжээ

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

 Хүү эсвэл охинтой болохыг хүсч байна уу

Хүү эсвэл охинтой болохыг хүсч байна уу

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Өсвөр насны охидын бэрхшээлийг фитнесс шийднэ

Өсвөр насны охидын бэрхшээлийг фитнесс шийднэ

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

 Өсөлтгүй жирэмслэлтийн гол шалтгаан нь үр хөндүүлэх явдал

Өсөлтгүй жирэмслэлтийн гол шалтгаан нь үр хөндүүлэх явдал

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

 Залуу насаа хэрхэн уртасгах вэ?

Залуу насаа хэрхэн уртасгах вэ?

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Нэрс ямар ид шидтэй вэ?

Нэрс ямар ид шидтэй вэ?

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

 Хөхний сүү үрэвслийг дардаг

Хөхний сүү үрэвслийг дардаг

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Ногоон цай компьютерын хорноос хамгаална

Ногоон цай компьютерын хорноос хамгаална

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Та ямар төрлийн арьстайгаа мэдэх үү

Та ямар төрлийн арьстайгаа мэдэх үү

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Хоёр настай хүүхдийн үг яриа ирээдүйн амжилтыг нь тодорхойлдог

Хоёр настай хүүхдийн үг яриа ирээдүйн амжилтыг нь тодорхойлдог

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Фэйсбүүкээр зан чанарыг тодорхойлох нь

Фэйсбүүкээр зан чанарыг тодорхойлох нь

2019 оны 12-р сарын 02 өдөр

Миний эх орон
  • Улаан цутгалан

    Улаан цутгалан

  • Өмнөговь Баянзаг

    Өмнөговь Баянзаг

  • Отгонтэнгэр хайрхан

    Отгонтэнгэр хайрхан

  • Хойд цэнхэрийн агуй

    Хойд цэнхэрийн агуй

  • Хөвсгөл нуур

    Хөвсгөл нуур

  • Бурхан халдун хайрхан

    Бурхан халдун хайрхан

  • Найман нуур

    Найман нуур

  • Увс нуур

    Увс нуур

Хаан жиргээ

Tweets by @Ganbat_UvKH
Эхэнд очих
  • Бидний тухай
  • Суртачилгаа байрлуулах
  • Холбоо барих
  • Facebook
  • Twitter
  • RSS

© 2015 Khaan.mn All rights reserved.